Dubai’de Uber yatırımı mümkün mü?
Büyük gökdelenlerin gölgesinde akıp giden caddelerde, bir Uber sürücüsü olmak belki de dışarıdan bakıldığında cazip görünüyor; peki gerçekten her detayıyla öyle mi? Bu yazıda, Dubai’de bir Uber şoförü olmayı düşünenler için eksiksiz bir rehber hazırladık. Gün doğumundan gün batımına kadar şehrin dört bir yanını çevirip yolcu taşıyan bir Uber sürücüsünün bir gününün nasıl geçtiğinden, karşılaşabileceği masraflara kadar tüm detayları adım adım inceleyeceğiz.
Editörümüzün Dubai ofisinden edindiği bilgilere göre, bu işte başarı için sadece araba sahibi olmak yetmiyor; çeşitli resmi belgelerden şirket düzenlemelerine kadar birçok koşulu yerine getirmek gerekiyor. Kısacası, “kolay para” beklentisiyle değil, sağlam bir planla yola çıkmak lazım.
Dubai’de Nasıl Uber Şoförü Olunur?
Uber uygulamasında sürücü kaydı çok hızlı görünse de, Dubai’de işe başlayabilmek için önce yasal ve lojistik şartları tamamlamak gerekiyor. Öncelikle yaş sınırı çok açık: Dubai RTA düzenlemelerine göre Uber sürücüsü olabilmek için en az 21 yaşında olmalısınız. Ayrıca, geçerli bir Birleşik Arap Emirlikleri ehliyetine sahip olmanız zorunlu.
Editörümüzün araştırmasına göre, deneyimli sürücüler bile genellikle en az bir yıl UAE ehliyetine sahip olduktan sonra başvuruyor. Kayıt işlemi sırasında Emirates ID’nizde yazılı olan işvereni (sponsorunuzu) Uber’e bildirmelisiniz; çünkü hem Emirates ID, hem RTA sürücü kartı hem de aracın ruhsatı (Mulkiya) aynı şirkete kayıtlı olmalı.
Dubai’de özel taşıma (limuzin) lisansı ancak bir taşımacılık şirketi üzerinden alınabildiği için çoğu sürücü bir limuzin şirketiyle anlaşıyor. Yani şahsi girişim yapmak pek mümkün değil; genelde limuzin lisanslı bir firma ile sözleşme yapıp onların kadrosuna geçiyorsunuz.
Bu işlemler tamamsa, Uber’in sürücüler için hazırladığı mobil uygulamayı indirip kaydınızı oluşturabilirsiniz. Uygulama sizi belge yükleme sayfasına yönlendiriyor: Burada RTA Onaylı Sürücü Kartı (Limuzin/Özel Taşıma Kartı), Emirates ID, araç ruhsatı ve bir portre fotoğrafınızı yüklemeniz istenir. Fotoğrafınız net, yüzünüz ön planda ve ışık dengeli olmalı. Tüm belgeler doğruysa Uber hesabınız onaylanıyor ve sisteme entegre oluyorsunuz. Sonra yapmanız gereken tek şey, onaylı bir araç bulmak. Uber’den araç temin hizmeti alma seçeneği de var ancak genelde hazır bir 4 kapılı sedan veya minivan kiralama eğilimliler.
Editörümüzün incelediği kadarıyla, Dubai’de sürücülük yapmadan önce Dubai Trafik Kurumu (RTA) tarafından yapılan zorunlu testlerden geçmeniz de gerekiyor. Uber sürücü başvuru formunda bu açıkça belirtildiği için İngilizce pratik yapmakta yarar var. Yeni sürücülerden davranışsal test ve İngilizce yeterlilik sınavlarını da geçmeleri bekleniyor.
Tüm bu süreç doğru olarak tamamlansa bile, Dubai’de bir Uber şoförü olmak demek aslında bir şirketin kadrosunda (ya da filo yönetiminde) çalışmak demektir. Kendinize ait bir araçla bağımsız çalışmak ancak büyük bir sermaye ve RTA limuzin lisansı için gerekli multimilyon AED teminatı bulundurmakla mümkün olabiliyor. Bu yüzden en pratik yol, limuzin ruhsatı olan bir transport şirketiyle anlaşarak onların araçlarından birini şoförlük için kiralamak.
Dubai’de Uber şoförleri ne kadar kazanıyor?
Dubai gibi yüksek gelirli ve turistik bir şehirde bir Uber şoförü olmak, elbette sabit bir maaşlı işten daha belirsiz bir ücret yapısına sahip. Bu işi yapanlar genelde kazançlarını günlük veya aylık olarak hesaplıyor. Editörümüzün ulaştığı bilgilere göre, kazanacağınız miktar tamamen sürüş saatlerinize, aracınızın kategori ve konforuna, mevsime ve şansınıza bağlı.
Yoğun sezonlarda (kış ayları, bayram tatilleri, hafta sonları) günde 500–700 AED civarı kazanmak mümkünken, yaz aylarında veya sakin mesai saatlerinde bu rakam 200–400 AED düzeyine düşebiliyor. Bir sürücüyle konuştuğumuzda, haftada 5-6 gün günde ortalama 10-12 saat çalışarak ayda yaklaşık 6-8 bin AED civarı net kazanç elde ettiğini belirtti. Tabii bu miktar, bahşiş ve Uber’in uygulama içi promosyonları ile biraz daha artabilir.
Bununla birlikte kazanç kesin sayı değil, çünkü Dubai’de sabit bir garanti yok. Uber’in resmi komisyon oranları açıklanmamış olsa da, genellikle gelirinizin %20-25’i platform masrafı sayılabiliyor. Bazı sürücüler, bir günlük ortalama gelirlerini Uber’den değil, çalıştıkları limo firmasından aldıkları ücret üzerinden ifade ediyor. Özetle, yüksek talep zamanlarında iyi bir kazanç hedeflenebilir, ancak bu işin dalgalı doğasını unutmamak gerek. İleride bir yatırım ya da araç sahibi olursanız, kazancınızda tahmini artış görebilirsiniz; ancak bu durumda da araç kredisi, vergi veya bakım masrafları gibi ek yükler doğar.
Dubai’de Uber olmak için gerekenler
Bir Uber sürücüsünün geliri kadar giderleri de önemlidir. Editörümüzün edindiği bilgilere göre, başlıca masraflar arasında araç kirası (ya da taksiti), yakıt, sigorta ve RTA izin ücretleri bulunuyor. Eğer bir limuzin firmasından günlük araç kiralıyorsanız, genellikle günde yaklaşık 250–300 AED gibi sabit bir kira ücreti ödersiniz. Bu da ayda 7-9 bin AED’ye denk gelebilir. Yakıt masrafları ise sürüşünüze bağlı olarak değişir; araç dolumunun Dubai şartlarında genelde 60-70 litre benzin aldığı düşünülürse, haftada birkaç kez dolum yaptığınızda aylık 1.000–1.500 AED’i gözden çıkarmanız gerekebilir.
Bunun yanında, Emirates ID’de görünen işveren ile RTA sürücü kartı sahibinin aynı olması zorunluluğu nedeniyle çoğunlukla firma size vize veriyor. Ancak vizenizi kendiniz alacaksanız veya yenileyecekseniz, bu da birkaç bin AED tutabilir. RTA’nın aylık izin kartı bedeli 1.000–1.200 AED civarında aylık kesiliyor; bu, bir nevi çalışma ruhsatı ücreti.
Ayrıca aracın yıllık sigortası, periyodik bakımı ve Salik otoyol ücretleri de hesapta olmalı. Tüm bu masraflar düşüldüğünde, net kazancınızı hesaplamak zorlaşır. Örneğin, ayda 8.000 AED kazanıyorsanız ve kira+yakıt+izin gibi 6.000 AED gideriniz varsa, elinize sadece 2.000 AED kalabilir. Bu yüzden hangi giderler ödeme yükü getirecek, önceden hesaplanmalı. Dubai’de ücretsiz park veya benzeri kolaylıklar yok; ücretli bölgelere park ettiğinizde günlük 20-30 AED park ücreti ödeyebiliyorsunuz.
Dubai’de Uber şoförlerinin çalışma şartları neler?
Dubai’de Uber şoförlüğünün en büyük özgürlüklerinden biri çalışma saatlerinin oldukça esnek olması. Sizi bağlayan bir mesai veya haftalık sabit bir plan yok. İsteyen sabahın köründe trafiğin dibine varır, isteyen akşam geç saatlere kadar sürer. Editörümüzün ulaştığı sürücü yorumları genelde 10–12 saatlik çalışma süresini ortalama kabul ediyor. Bazı yöneticiler 12 saatlik vardiya yapıldığını söylüyor; gerçekçi olmak gerekirse tam gün emek sarf etmek gerekiyor.
Tabii bu esneklik, saatleri stratejik kullanmayı gerektiriyor. Akşamüstü iş çıkış saatlerinde (16:00–19:00) ve sabah 07:00–10:00 arası trafikte iş çoktur. Hafta sonlarında (özellikle Cuma-Cumartesi) gece hayatıyla beraber talep artar.
Öte yandan yazın gündüzleri Dubai’de hava çok sıcak olduğu için en yoğun zaman sabahın erken saatleri ve akşamüstü oluyor. Çalışanlar ve turistler ne zaman araç çağırırsa o zaman çalışırsınız. Sonuç olarak, tipik bir program yok; sıfırdan yatırımlı, kural tanımayan bir iş, talep oldukça durağan olabilir, azaldığında da dinlenmek veya başka iş aramak gerekebilir. Kimileri 6 gün 10 saat çalışmayı tercih ederken, kimileri hafta içi 5 günle yetiniyor. Her sürücü, kendi koşullarına göre bir rutin buluyor.
Dubai’de Uber yapmanın avantajları
Uber şoförü olmanın pek çok cazip yanı var. İlk olarak, tamamen esnek bir iş düzenine sahipsiniz. Ne zaman isteğe bağlı çalışacağınız tamamen size bağlı; sabah işe git, hafta sonu tatili gibi kısıtlayıcı mesailer yok. Kendi patronunuz gibi oluyorsunuz: Gerektiğinde birkaç gün izin alabilir, hatta başka bir iş ile gelirinizi çeşitlendirebilirsiniz.
Yollarda farklı insanlarla tanışmak, rotaları, şehrin her köşesini öğrenmek isteyenlere eğlenceli bir deneyim sunuyor. Ayrıca Dubai gibi büyük şehirde her daim araç çağrısı vardır; yani iş bulma derdi yok. Uber’in uygulama içindeki anlık promosyon ve fiyat arttırma (surge) fırsatları sayesinde kritik saatlerde daha yüksek ücret alma şansı doğuyor.
Bir diğer avantaj ise hayatın merkezinde olma hissi: Her gün farklı hikayeler dinleyebilir, turistlere şehir turu atabilir, yeni dostluklar kurabilirsiniz. Araç kiralama veya satın alma işini üstlendiğinizde, uzun vadede bir öz varlığa da kavuşursunuz.
Örneğin araba krediyle alındığında nihayetinde o araba size kalır. Üstelik Dubai’de gelirler genelde dolar bazlı olduğundan, düşük vergi ve limitiğinizle kendi işinizi yapmış olursunuz. Editörümüzün Türkiye’den gelen kaynaklara bakarak çıkardığı sonuca göre, “Uber sürücüsü olmak Türkiye şartlarına göre daha yüksek gelir potansiyeline sahip” ve ofis köründe sıkışmadan direksiyonda olmayı sevenler için ideal bir seçenek. Ayrıca Uber’in müşteri hizmetleri desteği 7/24 aktif olduğu için teknik veya yol yardımı gibi problemlerde hızlı destek alabiliyorsunuz; bu da güven verici bir diğer unsur.
Dubai’de Uber yapmanın dezavantajları
Tabii bu işin bazı zorlukları da var. Özellikle yüksek rekabet ve maliyetler can sıkabilir. Aracınız yoksa araç kiralama günümüzde oldukça pahalı; ayda 7-8 bin AED kira ödeyip üstüne yakıt, izin ücreti derken masraflar hızla artıyor. Sürücüler masraf kısmazsa kazanç düşündüğünüz kadar yüksek kalmıyor. Uzun saatler boyunca direksiyon başında kalmak fiziksel olarak da yorucu; özellikle yazın sıcak havada arızalı klimayla çalışmak sinir bozabilir. Kaza riski her zaman mevcut, hele şehrin yoğun trafikteyken sürekli tetikte olmak gerekiyor.
Bir diğer dezavantaj gelir belirsizliği. Özellikle tatil sezonları dışında günlük talep düşebilir, bu da aylık gelirinizde sert dalgalanmalara neden olur. Dahası, bir limuzin firmasının çalışanıysanız genelde belirli hedefleri yakalamak zorunluluğu da getiriyor; örneğin gün sonu hedefinizin altındaysanız o gün hiç ödeme alamayabiliyorsunuz. Sosyal hak yok: İzin, maaş artışı, sağlık sigortası gibi güvenceler bu iş modelinde bulunmuyor. Ayrıca çok popüler bir iş olduğu için yeni sürücü alımları sık, kazancınız üzerinde bir tavan veya planlama zorunluluğu yok denebilir.
Müşteri memnuniyeti de tamamen sizin sorumluluğunuz. Alınan puanlama sistemi 4,6’nın altına düşen sürücüler Uber tarafından uyarılabiliyor. Yanlış anlama ile yolcu şikayetine uğramak, ek bir ceza uygulamasına veya uygulama geçici olarak kapatılmasına neden olabiliyor. Son olarak, gecenin geç saatlerinde veya kalabalık olmayan bölgelerde çalışma riski de akılda tutulmalı; her ne kadar büyük şehirde genelde güvenlik önlemleri gelişmiş olsa da, yabancılarla aynı kapalı alanda olmak potansiyel bir endişe oluşturabilir. Özetle, “bağımsızlık” ve “esneklik” güzel, fakat bu işi yapmadan önce oyunun kuralına da çok iyi hakim olmak gerekiyor.
Dubai’de Uber yapmak ve fazlası…
Son olarak, Dubai’de Uber şoförlüğüne dair bazı pratik detayları paylaşalım. RTA düzenlemeleri gereği araç modeline sınır getiriliyor; genellikle 5 yaşından büyük olmayan, temiz ve bakımlı 4 kapılı sedan veya minivan araçlar talep ediliyor. UberX için çoğunlukla 2015 ve sonrası model araçlar kabul edilse de, üst segment (UberBlack, UberXL vs) için daha yeni ve lüks araç şart. Bu yüzden arabanızı seçerken kullanım amacınızı düşünün.
Bir diğer önemli nokta, RTA Testleri ve Eğitimleri: Başvuru öncesi zorunlu eğitime girip testleri geçmeniz lazım. İngilizce seviyenizi kullanma ve trafik kurallarını tekrardan hatırlatma amaçlı olan bu sınavlar, Dubai’de profesyonel sürücülük için artık zorunlu hale getirildi. Hazırlıklı olmakta fayda var.
Uygulamayı iyi takip etmek de öne çıkıyor. Günün hareketli saatleri için Uber’deki “Boost” gibi ek ödemelere, akıllı rota özelliğine ve müşteri taleplerine dikkat edin. Aksi halde fırsatları kaçırabilir, yolcunuzu başka sürücüye kaptırabilirsiniz. Dubai’deki yol ücretlerine Salik ek ücretleri de yansıtılıyor; sürücüler bunu genelde kendi araçlarındaysa düşerken, kiralık araçta genellikle firma karşılıyor. Bu detaylar kiralama sözleşmenizde geçerliyse mutlaka kontrol edin.
Son bir ipucu: Belediyeler arası geçiş yapacaksanız (örneğin Abu Dhabi’ye gitmek), evraklarınızı önceden kontrol edin çünkü şehirler arası farklı izinler gerekebiliyor. Ancak genel kural olarak, en çok iş Dubai içinde dönüyor. Havaalanı trafiği de yüksek olduğundan bazı sürücüler pasaport kontrolüne vakit kaybetmemek için – çoğunlukla işe ve şehir içi turda kalmayı tercih ediyor.
Tüm bu bilgileri toparlarsak, Uber şoförü olmak Dubai’de çalışkan ve esnek kişilere uygun bir iş. İyi hazırlanan, masraflarını hesaplayan ve rota planlamasını iyi yapanlar kazancını maksimize edebiliyor. Yeni bir deneyim yaşamak isteyenlere göre, bir yandan farklı kültürden insanlarla sohbet etme, bir yandan da kontrol sizde olunca tatlı bir serbestlik var. Diğer yandan da bu işin bir girişimcilik olduğunu unutmamak lazım: Yoğunluğu, saatler ve müşteri yönetimi tamamen sürücünün elinde. Dubai’nin hareketli sokaklarında bu deneyime atılmadan önce tüm şartları iyice değerlendirin. Başarılar!