İstanbul’da bir şirket açmak için aylarca muhasebeciyle görüşüp vergi dairesi prosedürleriyle uğraşan biriyseniz, Dubai’deki sade ve hız odaklı sistem size epey farklı gelecektir. Çünkü Dubai, özellikle yabancı yatırımcılar için oldukça kolaylaştırılmış bir iş kurma yapısına sahiptir. Bürokrasi minimumda tutulur, dijital başvuru süreçleri yaygındır ve çoğu işlem çevrim içi olarak tamamlanabilir. Fakat sistemin avantajları kadar dikkat edilmesi gereken yerel dinamikleri de vardır. Serbest bölgeler, ana kara (mainland) şirketleri, lisans türleri ve ortaklık yapıları gibi konuları netleştirmeden işe başlamak ciddi zaman ve maliyet kaybı yaratabilir. Bu yüzden ilk adımı atmadan önce doğru bilgiye sahip olmak hayati önem taşır.
Dubai’de şirket kurmanın ilk adımı nedir?
Dubai’de iş kurmanın ilk ve en kritik adımı, şirketinizin faaliyet alanını belirlemektir. Yapacağınız işin türüne göre almanız gereken lisans türü ve izin belgeleri değişiklik gösterir. Ticaret, hizmet ve sanayi olmak üzere üç ana lisans kategorisi bulunur. Örneğin dijital pazarlama ajansı kurmak istiyorsanız hizmet lisansı gerekirken, bir perakende mağazası açacaksanız ticaret lisansı almanız zorunludur. Türkiye’deki SGK kodları gibi burada da faaliyet kodları vardır ve başvuru sırasında net olarak belirtilmelidir. DHA internet sitesinde yer alan bilgiye göre sağlıkla ilgili alanlarda lisans süreci daha uzun ve çok aşamalıdır. Bu nedenle sektörünüze göre ön araştırma yapmanız, başvuru sürecini hızlandırır.
Serbest bölge mi yoksa ana kara şirketi mi?
Dubai’de şirket açarken en temel kararlardan biri, firmanızı ana kara (mainland) yapısında mı yoksa serbest bölgede mi kuracağınızdır. Serbest bölgeler, genellikle yabancı yatırımcıya yüzde 100 mülkiyet hakkı tanıyan, vergi avantajları sunan ve ihracata dayalı iş modeline uygun alanlardır. Ancak bu bölgelerde hizmetlerinizi doğrudan yerel pazara sunmanız mümkün olmayabilir. Ana kara şirketleri ise Dubai’nin her yerinde faaliyet gösterebilir, ancak geçmişte bir Emirlik vatandaşı ortak zorunluluğu bulunuyordu. Yeni düzenlemelerle bu zorunluluk birçok sektörde kaldırıldı. Yine de bazı sektörlerde yerli ortak şartı devam etmektedir. İstanbul’daki OSB benzeri yapılara alışkınsanız, Dubai’deki serbest bölgeler size tanıdık gelecektir.
Şirket kuruluş belgeleri ve süreç nasıl ilerliyor?
Şirket kuruluş süreci, doğru evrakların toplanmasıyla başlar. Pasaport fotokopisi, şirketin ticari ismi, faaliyet alanı ve sermaye yapısı gibi belgeler istenir. Bu belgelerle birlikte ilgili kuruma başvuru yapılır. Serbest bölgelerde başvurular genellikle ilgili bölgenin yönetim ofisine yapılırken, ana kara şirketlerinde DED (Department of Economic Development) yetkilidir. Kuruluş süreci genellikle 5 ila 10 iş günü arasında tamamlanır. Ancak sektöre bağlı olarak bazı lisanslar için ek denetim veya onay gerekebilir. İstanbul’da noter ve oda kaydı gibi çoklu aşamalardan geçen bir sistemle kıyaslandığında, Dubai’deki sistem oldukça düz ve pratiktir.
Dubai’de iş yapmak için banka hesabı nasıl açılır?
Şirket kurulumunun ardından bir diğer önemli adım, ticari banka hesabı açmaktır. Dubai’de birçok yerel ve uluslararası banka hizmet vermektedir. Ancak son yıllarda kara para aklama karşıtı düzenlemeler nedeniyle banka hesap açılışları daha sıkı denetlenmektedir. Şirketin faaliyet alanı, hissedar yapısı, gelir projeksiyonu gibi bilgilerin bankaya detaylı şekilde sunulması gerekir. Bazı bankalar fiziksel ofis adresi talep ederken, bazıları yalnızca sanal ofis kabul etmektedir. Ayrıca şirket ortağının veya yöneticisinin Dubai’de oturum izni bulunması birçok banka için ön şarttır. Türkiye’deki ticari banka hesabı açma süreçlerine göre daha belgeli ama daha hızlı işleyen bir yapı vardır.
Ofis adresi ve fiziksel varlık zorunlu mu?
Dubai’de şirket kurarken genellikle bir iş adresi göstermek zorunludur. Ancak bu adresin fiziksel bir ofis olması şart değildir. Birçok serbest bölgede sanal ofis hizmetleri sunulmaktadır. Bu hizmet sayesinde şirketinize yasal bir adres tanımlanır ve posta kabulü yapılabilir. Yine de bazı lisans türlerinde fiziksel ofis mecburiyeti vardır. Örneğin sağlık, inşaat, eğitim gibi sektörlerde denetim gerekliliği nedeniyle sanal ofis kabul edilmez. İstanbul’daki ticaret odasına kayıt için nasıl fiziksel bir adres göstermek gerekiyorsa, Dubai’de de sektör bazlı benzer zorunluluklar olabilir. Bu yüzden faaliyet alanına göre ofis kararını netleştirmek gerekir.
İkamet vizesi ve şirket sahipliği ilişkisi nedir?
Dubai’de bir şirket kurduğunuzda, şirket sahibi olarak yatırımcı vizesi alma hakkınız doğar. Bu vize ile Dubai’de ikamet edebilir, yasal olarak çalışabilir ve aile bireylerinize de sponsorluk sağlayabilirsiniz. Vize süresi genellikle iki yıldır ve yenilenebilir. Ayrıca şirket üzerinden çalışanlar için de çalışma vizesi düzenlenebilir. Ancak her çalışan için şirketin belli bir sermaye oranını göstermesi gerekir. Türkiye’de girişimci vizesi almak için çeşitli prosedürler gerekirken, Dubai’de bu süreç daha sistematik işler. Yine de her başvuruda prosedürler güncellenebileceği için resmi göçmenlik danışmanlığı alınması önerilir.
Dubai’de iş yapmanın maliyeti ve gider kalemleri nelerdir?
Dubai’de iş kurmanın maliyetleri, şirket türüne, faaliyet alanına ve serbest bölge seçimine göre değişiklik gösterir. Kuruluş bedeli dışında yıllık lisans yenileme ücreti, sanal ofis hizmet bedeli, muhasebe giderleri ve vize masrafları gibi kalemler hesaplamaya dahil edilmelidir. Ortalama düzeyde bir serbest bölge şirketinin yıllık gideri, yaklaşık maliyetlerle planlanırsa, Türkiye’deki küçük ölçekli bir limited şirketin giderleriyle benzer seviyededir. Ancak dikkat edilmesi gereken nokta, Dubai’de birçok ödemenin döviz bazında olmasıdır. Kur dalgalanmaları ve döviz kuru farkları da işletme giderlerine doğrudan etki eder. Bu sebeple finansal planlama mutlaka döviz bazlı yapılmalıdır.
Dubai’de iş kurarken nelere dikkat edilmeli?
Dubai’de şirket kurmak ilk bakışta kolay görünse de bazı detaylar ihmal edilmemelidir. Doğru lisans türü seçilmediğinde ileride yüksek para cezalarıyla karşılaşmak mümkündür. Ayrıca sözleşmelerde kullanılacak dil, imza yetkileri, hissedar oranları gibi hukuki ayrıntılar mutlaka uzmanlarla görüşülmelidir. Türkiye’deki gibi noter onayı gerektiren evraklar olmasa da yeminli tercüme ve apostil gibi işlemler istenebilir. Ayrıca yıllık denetim, lisans yenileme ve yasal defter tutma gibi yükümlülükler zamanında yerine getirilmelidir. Aksi takdirde şirketiniz askıya alınabilir. Tüm bu süreçler için danışmanlık hizmeti almak, hata payını azaltır.
Dubai’de kurulan bir şirketin uluslararası avantajı nedir?
Dubai, yalnızca Orta Doğu pazarı için değil, Afrika, Asya ve Avrupa arasında stratejik bir ticaret köprüsüdür. Burada kurulan şirketler, uluslararası anlaşmalar ve ticaret ağları sayesinde birçok ülkeye avantajlı şekilde açılabilir. Dubai limanları ve havalimanları, dünyanın en işlek lojistik merkezlerinden biridir. Ayrıca Dubai’de banka hesaplarının dolar, euro ve dirhem üzerinden yönetilebilmesi finansal esneklik sağlar. Türkiye’den yurtdışına açılmak isteyen girişimciler için Dubai, yalnızca düşük vergi avantajı değil, aynı zamanda jeopolitik konum ve iş bağlantıları açısından da büyük fırsatlar sunar.