İstanbul’da bir kafe açmayı düşündüğünüzde aklınıza kira, ruhsat, tabela ve vergi gibi kalemler gelir. Dubai’de şirket kurmak isteyen biri için de durum benzer, ancak süreçler daha sistematik işler. Maliyet kalemleri oldukça çeşitlidir. En başta şirketin hangi türde kurulacağı belirlenmelidir. Ana kara (mainland) şirketi mi olacak, yoksa serbest bölge firması mı? Her ikisinin de avantajları ve maliyetleri farklıdır. Ayrıca faaliyet alanına göre alınması gereken lisans türü, çalışan sayısı, fiziksel ofis gerekliliği gibi faktörler toplam bütçeyi etkiler. Bu yüzden “Dubai’de şirket kurmak ne kadar?” sorusunun yanıtı, detaylara bağlı olarak değişir.
Serbest bölgede şirket kurmanın masrafları daha mı düşük?
Dubai’de serbest bölgeler, yabancı yatırımcıları çekmek için cazip imkanlar sunar. Bu bölgelerde şirket kurmak, genellikle daha hızlı ve uygun maliyetlidir. Serbest bölgelerdeki şirketler için en büyük avantajlardan biri, yüzde 100 yabancı mülkiyet hakkıdır. Ayrıca birçok bölgede fiziksel ofis şartı aranmadan sanal ofisle kuruluş mümkündür. Sanal ofis paketleri, sekreterya, posta yönetimi ve yasal adres hizmeti içerir. Bu hizmetlerin toplam bedeli serbest bölgeden serbest bölgeye değişiklik gösterse de, yıllık olarak ortalama düzeyde planlanır. İstanbul’daki hazır ofis sistemine benzer bu yapı, ilk etapta ofis kiralama derdini ortadan kaldırır.
Şirket lisans ücretleri ne kadara mal olur?
Dubai’de her şirket için zorunlu olan işletme lisansı, işin doğasına göre sınıflandırılır. Ticaret, hizmet ve endüstriyel olmak üzere üç ana kategori bulunur. Lisans ücreti, faaliyet alanına ve seçilen bölgeye göre değişir. Örneğin teknoloji danışmanlığı yapan bir hizmet şirketi ile ithalat–ihracat yapan bir ticari şirketin lisans bedeli aynı değildir. Lisanslar genellikle bir yıllık düzenlenir ve her yıl yenilenmesi gerekir. Bu nedenle maliyet sadece kuruluş aşamasında değil, sürdürülebilirlik açısından da önemlidir. Türkiye’deki vergi levhası benzeri bu belge olmadan ticari faaliyette bulunmak mümkün değildir.
Yatırımcı vizesi ve çalışma izni masrafları nelerdir?
Dubai’de şirket sahibi olanlar, yatırımcı vizesi alma hakkına sahiptir. Bu vize, kişinin ülkede yasal olarak ikamet etmesini ve çalışmasını sağlar. Aynı zamanda eşi ve çocukları için de sponsorluk hakkı tanınır. Ancak bu sürecin de bir maliyeti vardır. Vize başvuru ücreti, tıbbi test, kimlik kartı çıkarımı ve bazen sağlık sigortası gibi işlemler için farklı kurumlara ödeme yapılması gerekir. Ayrıca şirketin çalışan istihdam edecek olması durumunda her personel için ayrı çalışma izni çıkarılması ve bu iznin yıllık olarak yenilenmesi zorunludur. Bu masraflar, çalışan sayısı arttıkça genel giderlere doğrudan yansır.
Fiziksel ofis veya sanal ofis kiralamak zorunlu mu?
Dubai’de şirket kurarken ofis adresi göstermek zorunludur. Bazı serbest bölgeler sanal ofis hizmeti sunarken, bazı sektörlerde fiziksel ofis şartı aranır. Özellikle sağlık, eğitim, medya gibi alanlarda yerel otoriteler işletmenin fiziksel olarak faaliyet göstermesini bekler. Kira bedelleri, ofisin bulunduğu bölgeye göre ciddi farklılık gösterir. Örneğin Dubai Marina, Downtown Dubai gibi prestijli bölgelerde metrekare fiyatları oldukça yüksektir. Al Quoz veya Deira gibi alanlarda ise daha uygun seçenekler bulunur. İstanbul’da Beşiktaş ile Esenyurt arasındaki kira farkı ne kadar genişse, Dubai’deki bölgesel fiyat farklılıkları da benzer düzeydedir.
Şirket kuruluşunda ek yasal ve idari ücretler var mı?
Dubai’de şirket kurarken yalnızca lisans ve ofis kirası ödenmez. Bunların yanı sıra noter tasdikleri, ticaret sicil kaydı, şirket kaşesi ve şirket belgelerinin İngilizce dışında başka dillerde hazırlanması gibi işlemler de ek maliyetler yaratır. Bazı durumlarda apostil işlemi veya yeminli tercüme istenebilir. Şirketin ticari adının onaylatılması da ücretlidir. Ayrıca Dubai Ticaret Odası üyelik bedeli gibi düzenli ödemeler de kurulum sürecine dahil edilir. Türkiye’deki mali müşavirlik hizmetine benzer şekilde, Dubai’de de muhasebe ve yasal raporlama desteği sunan danışmanlık firmalarından hizmet almak gerekebilir.
Bankacılık işlemleri için açılış ve bakım ücreti gerekir mi?
Dubai’de ticari banka hesabı açmak, şirket kurulumunun ayrılmaz bir parçasıdır. Ancak her banka, hesap açılışında belli belgeler talep eder. Şirketin ticari faaliyet planı, hissedar listesi ve lisans belgesi bunlar arasında yer alır. Bazı bankalar hesap açarken işlem ücreti alır, bazıları ise belirli bir bakiyenin sürekli hesapta bulunmasını şart koşar. Bu minimum bakiye, hesapta belirli bir düzeyin altına düşüldüğünde aylık bakım ücreti olarak yansır. Türkiye’de bazı bankaların ticari hesaplara uyguladığı hesap işletim ücretleri gibi, Dubai bankalarında da benzer uygulamalar söz konusudur.
Yıllık yenileme, denetim ve muhasebe giderleri nelerdir?
Dubai’de şirketler yıllık lisanslarını yenilemek zorundadır. Bu yenileme işlemleri, sadece ücret ödemekle kalmaz; aynı zamanda bazı raporların sunulmasını da gerektirir. Finansal beyan, ofis kira sözleşmesinin yenilenmesi ve vize güncellemeleri bu sürecin bir parçasıdır. Ayrıca bazı serbest bölgeler, yıllık denetim raporu hazırlanmasını zorunlu kılar. Bu raporlar için muhasebe firmaları ile çalışmak gerekir. Yıllık muhasebe hizmeti maliyeti, şirketin faaliyet hacmine göre değişir. İstanbul’da küçük bir limited şirketin yıllık muhasebe gideriyle benzer düzeydeki masraflar, Dubai’de döviz üzerinden faturalandırıldığı için önceden planlanmalıdır.
Dubai’de şirket masraflarını düşürmenin yolları var mı?
Evet, Dubai’de şirket kurarken akıllı tercihlerle masraflarınızı düşürmek mümkündür. Öncelikle şirketin kurulacağı serbest bölgeyi iyi seçmek gerekir. Bazı bölgeler düşük lisans ücreti, daha uygun sanal ofis paketleri ve kampanyalarla avantaj sağlar. Ayrıca ilk yıl için paket anlaşmalar sunan danışmanlık firmaları, toplu hizmet alımlarında indirim sağlar. Fiziksel ofis yerine sanal ofis tercih etmek, küçük ekiplerle başlamak ve yıllık raporlamayı doğru planlamak da giderleri düşürür. Türkiye’de nasıl KOSGEB teşvikleriyle girişimciler rahatlatılıyorsa, Dubai’de de başlangıçta sağlanan teşvik benzeri avantajlar sayesinde ilk yıllarda maliyetler kontrol altında tutulabilir.